Co takiego mają w sobie kryształy, że zdobywają nasze serca i półki, które u największych miłośników uginają się od mnogości naczyń z tego szlachetnego szkła. Postanowiliśmy podzielić się z Państwem tajemnicą duszy kryształów.
Zapraszamy na krótką lekcję historii o materiale, który dziś jest jednym z najpowszechniej występujących w wielu dziedzinach życia. Pokażemy także, dlaczego kryształ uchodzi za króla wśród szkła i jak odróżnić go od pospolitego wyrobu szklanego.
Szkło towarzyszy człowiekowi od tysięcy lat.
Najstarsze ślady użytkowania szkła archeolodzy odkryli już 3,5 tysiąca lat temu, a pierwszą fabrykę szkła u Egipcjan datuje się na 1250 r. p.n.e. Szkło znali także Rzymianie już w III w. n.e., a potem kolebką wyrobów szklanych stała się Wenecja. Ich szkło Murano do dziś zachwyca.
Przełom nastąpił w 1674 r., kiedy to angielski szklarz George Ravescroft wynalazł szkło ołowiane, powszechnie znane dziś jako kryształowe. Nastała era szkła szlifowanego, najbardziej kojarzona z Anglią i Czechami. Na początku zdobienia powstawały w zakładach obróbki kamienia szlachetnego, bo tamtejsi rzemieślnicy mieli zarówno narzędzia, jak i umiejętności. Zamienili tylko kamienie szlachetne na szkło.
W 1895 roku Daniel Swarovski (tak, ten Swarovski) wybudował pierwszą elektryczną szlifiernie do szlifowania kamieni szlachetnych. Do dziś kryształy Swarovskiego uchodzą za najbardziej przejrzyste ze wszystkich szkieł kryształowych.
To właśnie od XIX w. wytwarza się szkło na masową skalę. Dzięki amerykańskiej technice prasowania szkła, w latach 20. XX w. produkcja szkła w metalowych formach nabiera tempa, a szkło powoli zaczyna stawać się powszechnie wykorzystywanym materiałem w wielu dziedzinach.
Szkło znajduje zastosowanie zarówno w przemyśle, w sztuce użytkowej a nawet w muzyce. Spotkamy je zarówno w żarówce, w oknie, na blacie kuchennym w postaci płyty ze szkła ceramicznego i za szklaną witryną, w której poukładaliśmy rodzinne szklane pamiątki.
Czy szkło zawsze jest wyrobem człowieka? Otóż nie. W przyrodzie szkło występuje naturalnie w kilku przypadkach:
Już prawie 2 miliony lat temu obsydian był wykorzystywany przez ówczesne ludy jako prymitywne narzędzia. Wraz z rozwojem cywilizacji, jego obróbka i wykorzystanie stawało się coraz powszechniejsze. Aż w końcu nastał czas, gdy człowiek sam zaczął wytwarzać szkło. Jak do tego doszło? To jest jedna z tajemnic historii, która obrosła w legendy i hipotezy.
Natomiast szkło wytwarzane przez człowieka uzyskuje się z mieszanki piasku kwarcowego, sody i wapnia, w połączeniu z wysoką temperaturą około 1200 ⁰C. Jeśli wzbogacimy skład chemiczny o tlenek ołowiu, uzyskamy najszlachetniejszą odmianę szkła – kryształ.
Szkło kryształowe zawdzięcza swój niepowtarzalny charakter zawartości procentowej tlenku ołowiu, od 18% do nawet 80 %. Najnowsze badania wskazują, że zawartość tlenku ołowiu jest obojętna dla zdrowia, ale ma ogromne znaczenie dla cech fizycznych produktu.
Kryształ przez setki lat uchodził za wykwintne szkło, dostępne tylko w zamożnych domach. Chociaż dziś nadal jest synonimem luksusu, dostęp do kryształów jest już znacznie powszechniejszy. Jednak wiele jego cech powoduje, że kryształy są dzisiaj wykorzystywane jako elegancki dodatek i podkreślają celebracje ważnych momentów. Stanowią wytworny prezent na szczególne okazje.
Kryształ jest szkłem szlachetnym, które ma wiele zastosowań. Najbardziej znane jest wykorzystanie tego materiału w wyrobach dekoracyjnych, w tym w sztuce i biżuterii. Jego blask od dawna kojarzy się z luksusem i towarzysy człowiekowi w najważniejszych chwilach. Zachwyca od wieków i nadal, chociaż wiemy jak powstaje, trzymając go w dłoni olśniewa nas blask tysiąca promieni światła, które odbija. Na szczęście coraz więcej osób korzysta z kryształów nie tylko od święta, ale celebruje z nimi każdą, nawet codzienną chwilę.
